Điều kiện công nhận và cho thi hành phán quyết của Trọng tài nước ngoài
1. Phán quyết của trọng tài nước ngoài là gì?
Phán quyết của trọng tài nước ngoài là những phán quyết của trọng tài nước ngoài, không phù thuộc vào địa điểm đưa ra phán quyết là trong lãnh thổ Việt Nam hay ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Căn cứ khoản 12 Điều 3 Luật Trọng tài thương mại 2010:
“Phán quyết của trọng tài nước ngoài là phán quyết do Trọng tài nước ngoài tuyên ở ngoài lãnh thổ Việt Nam hoặc ở trong lãnh thổ Việt Nam để giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận lựa chọn”.
2. Điều kiện để phán quyết của trọng tài nước ngoài được công nhận và thi hành tại Việt Nam
Điều kiện để phán quyết của trọng tài nước ngoài có hiệu lực tại Việt Nam là cần thoả mãn được hai điều kiện lớn là về quốc gia của trọng tài ban hành phán quyết và về tính chất của phán quyết.
Thứ nhất, để phán quyết của trọng tài nước ngoài được xem xét để công nhận và thi hành phán quyết trọng tài tại Việt Nam, thì nước đó phải cùng là thành viên của điều ước quốc tế với nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tức là, các nước cùng là thành viên của điều ước quốc tế với Việt Nam, thì phán quyết của các trọng tài thương mại ở các nước đó mới được xem xét công nhận và cho thi hành tại Việt Nam.
Thứ hai, nếu trọng tài nước ngoài mà nước đó không phải là thành viên của điều ước quốc tế cùng với Việt Nam, thì việc xem xét phán xét của trọng tài nước ngoài này sẽ dựa trên nguyên tắc có đi có lại. Đối với các nước không có cùng điều ước quốc tế với Việt Nam, việc áp dụng nguyên tắc này là một công cụ nhằm bảo vệ quyền lợi của công dân và pháp nhân của mình ở nước ngoài, không để người dân của nước mình bị luật pháp những nước đó chèn ép, bắt buộc.
Điều 424 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định như sau:
“1. Phán quyết của Trọng tài nước ngoài sau đây được xem xét công nhận và cho thi hành tại Việt Nam:
a) Phán quyết của Trọng tài nước ngoài mà nước đó và Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cùng là thành viên của điều ước quốc tế về công nhận và cho thi hành phán quyết của Trọng tài nước ngoài;
b) Phán quyết của Trọng tài nước ngoài không thuộc trường hợp quy định tại điểm a khoản này trên cơ sở nguyên tắc có đi có lại.
Phán quyết của Trọng tài nước ngoài quy định tại khoản 1 Điều này được xem xét công nhận và cho thi hành tại Việt Nam là phán quyết cuối cùng của Hội đồng trọng tài giải quyết toàn bộ nội dung vụ tranh chấp, chấm dứt tố tụng trọng tài và có hiệu lực thi hành.
Trọng tài nước ngoài, phán quyết của Trọng tài nước ngoài quy định tại khoản 1 Điều này được xác định theo quy định của Luật trọng tài thương mại của Việt Nam”.
3. Khi nào cần thực hiện thủ tục công nhận và thi hành phán quyết trọng tài
Cần thực hiện thủ tục công nhận và thi hành phán quyết trọng tài nước ngoài khi người được thi hành hoặc người đại diện hợp pháp của họ yêu cầu Tòa án Việt Nam công nhận và cho thi hành.
Tại Điều 425 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về quyền yêu cầu công nhận và cho thi hành phán quyết trọng tài nước ngoài như sau:
“1. Người được thi hành hoặc người đại diện hợp pháp của họ có quyền yêu cầu Tòa án Việt Nam công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài, phán quyết của Trọng tài nước ngoài, nếu cá nhân phải thi hành cư trú, làm việc tại Việt Nam hoặc cơ quan, tổ chức phải thi hành có trụ sở chính tại Việt Nam hoặc tài sản liên quan đến việc thi hành bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài, phán quyết của Trọng tài nước ngoài có tại Việt Nam vào thời điểm yêu cầu.
2.Người phải thi hành hoặc người đại diện hợp pháp của họ có quyền yêu cầu Tòa án Việt Nam không công nhận bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài.
3.Đương sự, người có quyền, lợi ích hợp pháp liên quan hoặc người đại diện hợp pháp của họ có quyền yêu cầu Tòa án Việt Nam không công nhận bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài không có yêu cầu thi hành tại Việt Nam.”
